Tetanus

Tetanus
XBT-10-KM	A35, A33, A34
XBT-9-KM	037[1][2], 041.84[2]
DiseasesDB	2829
MedlinePlus	000615
MeSH	D013742
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Tetanus— ağır, kəskin, təhlükəli yoluxucu xəstəlikdir. Yunan dilində "tetanos" qıcolma, donma mənasını ifadə edir. Eritrositlərin parçalanması (hemolizi) və skelet əzələlərinin qıcolması ilə müşahidə olunan, asfiksiya (boğulma) və ölümlə nəticələnə bilən mərkəzi sinir sisteminin zədələnməsi ilə səciyyələnir. Tetanus toksini botulizm toksini kimi dünyada ən güclü bioloji zəhər hesab olunur.^[3]

Tetanus mikrobu təbiətdə geniş yayılmışdır. Gövşəyən heyvanların (40%) bağırsaqlarında daim yaşayır, torpağa düşür, spor əmələ gətirərək hər yerdə havada və torpaqda uzun müddət (illərlə) qalır. İki saat ərzində 900 istiliyə tab gətirir. Xəstələrin 20-25%-i ölür.^[3]

Mikroblar ancaq zədələnmiş dəri və selikli qişadan orqanizmə daxil olub oksigensiz şəraitdə inkişaf edib tetanus xəstəliyi törədir. Buna görə dərinə nüfuz edən yaralar tetanusun inkişafı üçün daha çox əlverişlidir.^[3]

1. ↑ Disease Ontology (ing.). 2016.
2. ↑ ^{1 2} Monarch Disease Ontology release 2018-06-29. 2018-06-29 2018.
3. ↑ ^{1 2 3} R.N.Soltanov, N.İ.Mirzəyev, F.Ə.Məmmədova. Həyat Fəaliyyətinin Təhlükəsizliyi VƏ Tibbi Biliklərin Əsasları. Bakı: 2019. 2019. səh. 444.